Những điều kiêng kỵ khi đi chùa nhất định phải ghi nhớ

Thế giới cửa Phật là một không gian tinh khiết, thanh thản. Chỉ cần vượt qua cửa Tam quan, mỗi người khi đến chùa sẽ bước vào một thế giới khác. Dù bên ngoài tâm hồn có những biến động, hỗn loạn đến đâu, khi bước vào cửa Phật cũng cần phải giữ cho tâm tịnh. Đi chùa để cầu bình an luôn là một nét đẹp trong văn hóa tâm linh của người Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay không phải ai cũng tuân thủ các quy tắc đúng mực khi tham gia lễ chùa, đặc biệt là người trẻ. Vì vậy, bạn nhất định phải nhớ những điều sau đây để không vi phạm các quy định cấm kỵ.

Trang phục thiếu trang nghiêm, không để ý lối vào cổng Tam Quan, tự ý sử dụng hoặc mang đồ ở chùa về nhà, nói chuyện thị phi, đùa giỡn trong cảnh thiền môn, quỳ giữa điện Phật, chạm, sờ vào tượng Phật, mang thức ăn mặn vào chùa, tự ý quay phim, chụp hình, đặt tiền công đức lên tượng Phật, sắm sửa vàng mã đem cúng Phật, đi cắt ngang mặt những người đang quỳ lạy, dùng miệng thổi tắt hương/nến, cư xử thiếu bất kính với Tăng, Ni.

1. Trang phục thiếu trang nghiêm

Hiện nay thời trang khá đa dạng và rất nhiều người ưa chuộng phong cách “thiếu vải”. Tuy việc lựa chọn trang phục là quyền tự do, nhưng trong chốn linh thiêng như chùa, đền, miếu, việc mặc trang phục hở hang là hoàn toàn không thích hợp. Các nơi tôn nghiêm, thanh tịnh như chùa, nhà thờ đòi hỏi chúng ta nên mặc trang phục kín đáo và tôn trọng. Việc mặc quần áo thiếu trang nghiêm trong chốn thiền môn không chỉ gây cảm giác phản cảm mà còn làm mất đi không khí thanh tịnh, linh thiêng của nơi đó. Nhiều người, đặc biệt là các cặp tình nhân trẻ khi đến chùa, thường mặc trang phục hở hang, mặc dù không cấm nhưng điều này không phù hợp với hoàn cảnh và còn làm mất đi sự trang nghiêm và thành kính. Thêm vào đó, việc mặc quần áo thiếu trang nghiêm còn có thể phạm giới bất kính, làm ô uế Phật đường và mất đi phước đức. Để thể hiện sự tôn trọng và văn hóa lịch sự, khi đến chùa hay nơi linh thiêng, chúng ta cần cố gắng mặc những bộ đồ kín đáo hơn. Tránh mặc váy ngắn, áo hai dây, quần cộc hay áo xuyên thấu. Thay vào đó, hãy chọn những bộ trang phục màu sắc nhã nhặn, phù hợp với không gian linh thiêng và mang tính chất trang nghiêm. Sự giản dị và nhẹ nhàng sẽ là lựa chọn tối ưu khi đi thăm viếng những nơi mang ý nghĩa tâm linh.

2. Không để ý lối vào cổng tam quan

Mỗi ngôi chùa thường có cổng Tam Quan đặc trưng, chỉ mở cửa chính ở giữa vào những ngày lễ lớn. Trong những ngày thường, chỉ mở cổng phụ hai bên. Nguyên do là do tín ngưỡng rằng cổng lớn là lối đi dành cho chư Phật, chư Thiện và những bậc tôn túc. Do đó, cổng chính chỉ mở cửa vào những dịp lễ lớn để tiếp đón. Tuy nhiên, nhiều người khi đến lễ không chú ý đến điều này, tùy tiện đi vào cổng lớn mà không nhìn trước sau. Điều này là không tôn trọng. Cổng Tam Quan trong Phật giáo mang ý nghĩa “ba cách nhìn” gồm “có quan”, “trung quan” và “không quan”, thể hiện cái có, cái không và trung dung của cả hai. Có một thuyết khác cho rằng Tam Quan là “tam giải thoát môn” của Thiền tông. Vì vậy, hãy tránh đi vào cổng Tam Quan để thể hiện sự tôn trọng và tế nhị đối với không gian linh thiêng.

3. Tự ý sử dụng hoặc mang đồ ở chùa về nhà

Các món đồ Pháp bảo và vật dụng ở chùa đa phần được đặt để cúng dường và cầu mong mang lại lợi lạc cho chúng sanh. Tự ý lấy đồ từ chùa về làm của riêng tương đương việc bạn đang cướp đoạt của cải của người khác, làm tăng thêm tội lỗi. Lấy đồ của người khác đã là tội, huống hồ lấy đồ của Tam Bảo thì tội lỗi càng nặng nề. Trước khi sử dụng đồ trong chùa, bạn hãy lễ phép xin hỏi sư Thầy hoặc những người có trách nhiệm liên quan để tránh tổn phước. Tốt nhất không nên mang các đồ từ chùa về nhà, kể cả những thứ được coi là lộc lá. Nếu đến các di tích, có thể mua cành vàng lá ngọc dâng lên để cầu phúc nhưng không nên mang về nhà làm đồ thờ cúng. Trước khi đặt bất cứ vật phẩm nào lên bàn thờ, chúng ta nên suy xét kỹ. Mọi người có thể bày nhưng phải hóa đi sau Rằm tháng Giêng. Hoa giả chỉ dùng để trang trí, không thể xếp vào nghi lễ thờ cúng. Việc cắm cành vàng, lá ngọc nhằm mang phú quý về nhà thuộc về mê tín, âm tà, trong khi thờ cúng cần chính tín và sự thanh tịnh.

4. Nói chuyện thị phi, đùa giỡn trong cảnh thiền môn

Chùa là nơi tĩnh lặng, thanh tịnh, dành cho cả xuất sĩ và tu sĩ dừng chân tu học. Khi tham quan khu chánh Điện, cần giữ vệ sinh sạch sẽ và không khạc nhổ bừa bãi. Đến chùa, ta không nên đùa giỡn hay nói chuyện thị phi gây mất đoàn kết, ảnh hưởng tới không khí trang nghiêm của chùa. Vi phạm điều này sẽ gặt quả không tốt, và tâm hồn cũng không thể tu hành thành công. Chúng ta đến chùa để học pháp chứ không nên đến để lan truyền tiêu cực. Thời gian ở chùa rất quý báu, nên tận dụng để tu tập và làm sạch ba nghiệp. Tại chùa, chúng ta phải giữ yên lặng và tôn trọng văn hóa, để gìn giữ không gian thanh tịnh cho mọi người có cơ hội tu tập và tịnh tâm.

5. Quỳ giữa điện Phật

Đây là một sai lầm mà đa số người Việt thường mắc phải khi tham gia hành lễ tại chùa. Khi thắp nhang lễ Phật, chúng ta nên đứng lệch sang một bên để hành lễ, vì vị trí giữa chánh điện thường dành cho các bậc trụ trì hoặc chư tăng. Phật giáo có câu “Đi chùa đúng pháp, được phúc” để nhấn mạnh việc thực hiện lễ chùa cần phải tuân thủ đúng phép tắc của Phật giáo. Trước khi bước vào chùa hành lễ, khách thập phương nên dừng chân chút lát trước cửa chùa, tĩnh tâm rũ bỏ bụi trần trước khi bước vào cõi Phật. Chùa chiền là nơi tôn nghiêm cần sự văn hóa và lịch sự. Người đi lễ chùa cần nhận thức điều này để giữ được thanh tịnh của thiền môn và thanh lịch của bản thân.

6. Chạm, sờ vào tượng Phật

Sai lầm hoàn toàn khi cho rằng việc sờ mó, xoa tiền hay chạm vào tượng Phật sẽ mang lại lợi lộc và sức khỏe. Thực tế, những hành vi như vậy không chỉ thiếu tôn trọng mà còn gây nhiễu loạn không gian thanh tịnh và linh thiêng. Tượng Phật là biểu tượng linh thiêng và trân quý của đạo Phật. Hãy tỏ lòng thành kính và tôn trọng bằng cách cúi đầu, thắp hương, và cầu nguyện một cách nghiêm túc và thành tâm. Bằng việc tôn trọng các giá trị này, chúng ta sẽ duy trì sự thanh tịnh và linh thiêng trong không gian thờ cửa Phật.

7. Mang thức ăn mặn vào chùa

Đi lễ chùa đã trở thành một tập tục đẹp và thiêng liêng từ lâu của nhân dân ta. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu đúng ý nghĩa tâm linh của hoạt động này hoặc biết cách thực hành nghi lễ đúng cách tại chốn thiêng liêng này. Một số hành khách khi tham quan chùa thường không để ý và mang thức ăn mặn vào khu vực chùa. Hành động này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của nhà chùa mà còn gián tiếp tạo tội. Trước khi bước vào cổng tam quan, chúng ta cần kiểm tra tác phong và đồ dùng mang theo một cách cẩn thận, để tránh việc làm phiền người khác. Khi đi lễ chùa, việc sắm lễ vật cũng cần tuân thủ các quy định và nguyên tắc. Đến dâng hương, chúng ta chỉ nên sắm lễ chay như hương, hoa tươi, quả chín… Không nên dùng lễ mặn như thịt mồi, gà, giò, chả… Cuối cùng, ta cần nhớ rằng Phật không cần mâm cao cỗ đầy, chỉ cần tâm thành.

8. Tự ý quay phim, chụp hình

Thường một số chùa không khuyến khích tham quan chụp hình trong chánh định, tháp linh, nhà tổ. Theo dân gian, chùa là nơi ẩn náu của nhiều linh hồn sau khi mất đi. Việc chụp hình ở những nơi này vô tình sẽ lưu giữ hình ảnh những linh hồn. Điều này cho đến nay chưa ai khẳng định có thật nhưng ông bà ta vẫn rất kiêng kị việc họa vẽ, chụp hình ở những nơi này. Chụp ảnh trong đền chùa cũng nên hạn chế. Nếu bạn muốn có những bức ảnh kỷ niệm, hãy chụp một cách nghiêm túc và không làm ảnh hưởng đến người khác.

9. Đặt tiền công đức lên tượng Phật

Xuất phát từ ý nghĩa ban đầu là góp công và tấm lòng thành, nhưng giờ đây việc công đức đã trở thành một hiện tượng gây phản cảm tại nhiều di tích và nơi thờ tự. Tiền lẻ được rải rác, gài vào khắp nơi. Điều này không thuận với ý nghĩa tốt đẹp của việc đi lễ. Người ta thường quyên góp một khoản công đức để hỗ trợ việc tu sửa chùa. Tuy nhiên, việc công đức đang dần biến tướng. Hành động này không chỉ làm mất thẩm mỹ mà còn làm mất đi giá trị tâm linh.

10. Sắm sửa vàng mã đem cúng Phật

Khi đến dâng hương tại chùa, chúng ta nên sắm lễ chay như hương, hoa tươi, quả chín… Tuyệt đối không nên đặt thức ăn mặn và vàng mã lên bàn thờ Phật. Các sư thầy đã giải thích rằng việc sử dụng vàng mã không chỉ gây tốn kém mà còn ô nhiễm môi trường, góp phần gia tăng tệ nạn mê tín dị đoan. Mọi người thường đốt vàng mã cầu mong Trời, Phật, gia tiên phù hộ cho gia đình, đem lại may mắn. Tuy nhiên, tập tục này dần trở nên vô lý. Triết lý sâu sắc của Phật giáo không nhắc đến chuyện phải đốt vàng mã.

11. Đi cắt ngang mặt những người đang quỳ lạy

Khi bước vào không gian linh thiêng của chùa, tránh cắt ngang qua mặt của những người đang quỳ lạy. Điều này giúp tránh làm phiền và phá vỡ tâm linh của họ. Nếu muốn thực hiện nghi thức lễ phật, hãy tìm vị trí thích hợp.

12. Dùng miệng thổi tắt hương/nến

Chúng ta nên hạn chế việc thắp hương trong các chùa. Nếu phải thắp hương, tuyệt đối tránh thổi tắt lửa bằng miệng. Thay vào đó, chúng ta nên nhẹ nhàng dùng tay để phẩy nhẹ lửa.

13. Cư xử thiếu bất kính với Tăng, Ni

Khi đến lễ Phật và gặp gỡ Chư Tăng, Ni, bạn nên thể hiện thái độ cung kính. Điều này không chỉ là sự lễ phép mà còn là cơ hội để thực hành đức tính khiêm cung. Khi chào hỏi hay ra về, hãy niệm hồng danh “A Di Đà Phật!” trước khi nói chuyện để thể hiện sự tôn kính.

Trên đây là những điều cấm kỵ mà người đi chùa thường vô tình phạm phải. Bạn hãy chú ý và tuân thủ để giữ cho không gian chùa luôn thanh tịnh và tinh khiết, cũng như để giữ gìn bình an trong tâm hồn của chính bản thân.

VIDEO: Những điều cấm kỵ khi đi chùa nhất định phải nhớ.